باد نیتروژن چیست و چه تفاوتی با باد معمولی دارد؟
لاستیک خودرو در حالت عادی از هوای فشرده معمولی پُر می شود که شامل ۷۸٪ نیتروژن، ۲۱٪ اکسیژن و ۱٪ گازهای دیگر است. اما باد نیتروژنی که به‌‌جای باد معمولی استفاده می‌شود، تقریباً از ۹۵٪ تا ۹۹٪ نیتروژن تشکیل شده است و ترکیب اکسیژن و دیگر گازها در آن بسیار ناچیز است.
پر کردن لاستیک با باد نیتروژن معمولاً با استفاده از تجهیزات خاصی انجام می‌شود تا پایداری فشار داخل لاستیک‌ها حفظ شود.
ویژگی ها و مزایای باد نیتروژن
استفاده از باد نیتروژن برای پر کردن لاستیک‌های خودرو، مزایای خاص خود را دارد که سبب شده است بسیاری از مردم آن را به باد معمولی ترجیح دهند. این مزایا عبارت‌اند از:
- پایداری فشار: یکی از مهم‌ترین مزایای استفاده از نیتروژن این است که فشار درون لاستیک‌هایی که با نیتروژن پر می‌شوند، به‌طور معمول پایدارتر است و این به معنای کاهش دفعات نیاز به تنظیم باد لاستیک است. مولکول‌های اکسیژن در طول زمان از دیواره لاستیک عبور می‌کنند و همین باعث کاهش فشار باد در طولانی‌مدت می‌شود؛ درحالی‌که نیتروژن مدت بیشتری در داخل لاستیک‌ها باقی می‌ماند.
- کاهش اکسیداسیون: یکی از معایب باد معمولی در لاستیک‌ها، اکسیداسیون یا اکسیدشدن مواد لاستیکی در معرض اکسیژن است. استفاده از نیتروژن می‌تواند این اکسیداسیون را به‌طور مؤثری کنترل کند و عمر مفید لاستیک‌ها را افزایش دهد.
- عملکرد بهتر در دماهای بالا یا پایین: نیتروژن در مقایسه با اکسیژن، در دماهای بسیار پایین (مثلا در زمستان) و دماهای بسیار بالا (مثلا در تابستان)، پایدارتر عمل می‌کند. این به معنای حفظ فشار مناسب لاستیک‌ها در شرایط آب‌وهوایی مختلف است.
- سواری بهتر: ازآنجایی‌که افت فشار باد لاستیک‌ها در هنگام استفاده از باد نیتروژن کمتر است، پس عملکرد خودرو در مسافت‌های طولانی هم بهتر است.
معایب باد نیتروژن
اگرچه استفاده از باد نیتروژن در لاستیک خودرو مزایای زیادی دارد، اما معایبی هم دارد که باید در نظر بگیرید؛ مثلا:
- هزینه: پر کردن لاستیک‌ها با گاز نیتروژن معمولاً گران‌تر از باد معمولی است و دلیل آن هزینه بالای تهیه، ذخیره و انتقال گاز نیتروژن است.
- دسترسی محدود: در برخی مناطق، دسترسی به نیتروژن ممکن است محدود باشد و پیدا کردن مراکز تنظیم‌بادی که از گاز نیتروژن برای پر کردن لاستیک‌ها استفاده می‌کنند، سخت باشد.
- تأثیر ناچیز در کاربری شهری: در شهرها و در دماهای عادی، تغییرات دما و فشار به‌طور معمول کمتر از خارج از شهر است؛ بنابراین مزایای مرتبط با پایداری فشار، ممکن است چندان به چشم نیاید.
آیا باد نیتروژن باعث کاهش عمر لاستیک می‌شود؟
خیر! نه‌تنها باد نیتروژن عمر لاستیک‌ها را کم نمی‌کند بلکه یکی از مزایای استفاده از باد نیتروژن، کاهش اکسیداسیون مواد لاستیکی در معرض اکسیژن است که می‌تواند به افزایش عمر مفید لاستیک‌ها کمک کند.
همان‌طور که در بخش مزایای باد نیتروژن گفتیم، اکسیداسیون مواد لاستیکی به‌علت تعامل با اکسیژن موجود در هوا اتفاق می‌افتد و می‌تواند به تغییراتی در ظاهر لاستیک و کاهش عمر مفید آنها منجر شود. با استفاده از باد نیتروژن (که میزان اکسیژن موجود در ترکیب آن بسیار کم است)، اکسیداسیون مواد لاستیکی به میزان قابل‌توجیهی کاهش می‌یابد و همین می‌تواند به افزایش دوام و عمر مفید لاستیک‌ها کمک کند. بااین‌حال، توجه داشته باشید که عوامل دیگری هم ممکن است بر عمر لاستیک ها تأثیر داشته باشند.
برای مثال: شرایط رانندگی، ترکیب و نوع لاستیک، نحوه نگهداری و مراقبت از لاستیک ها و…
آیا باد نیتروژن ایمنی کافی دارد؟
گاز نیتروژن از چند جنبه ایمنی خودرو و سرنشینان را افزایش می‌دهد:
- گاز نیتروژن برخلاف اکسیژن در فرایند احتراق شرکت نمی‌کند، پس خطر یا شدت آتش‌سوزی با گاز نیتروژن کم است.
- گاز نیتروژن در مقایسه با اکسیژن گرما را با سرعت بیشتری از دست می‌دهد و درنتیجه خطر ترکیدن لاستیک در دماهای زیاد، کم است.
دمای هوا و فصول مختلف چه تأثیری در عملکرد لاستیک خودرو دارد؟
هر دما و هر فصلی، تأثیر متفاوتی بر عملکرد لاستیک‌ها می‌گذارد؛ به همین دلیل است که توصیه می‌شود فشار باد لاستیک‌ها و سلامت آن به‌صورت دوره‌ای و مستمر مورد ارزیابی قرار گیرد. اما تغییرات دما و فصول چه تأثیری بر لاستیک خودروی شما دارد؟
۱. تأثیر گرما و تابستان بر لاستیک خودرو
دمای بالای هوا در فصل تابستان، می‌تواند باعث گرم شدن لاستیک‌ها و افزایش فشار داخل آنها شود. این افزایش فشار ممکن است باعث کاهش کارایی لاستیک‌ها شود و حتی خطر ترکیدن لاستیک را افزایش دهد. همچنین، دمای بالا می‌تواند باعث کاهش کشش سطحی لاستیک‌ها شود و به‌طور کلی عمر مفید آنها را کاهش دهد.
۲. تأثیر سرما و زمستان بر لاستیک خودرو
در دماهای پایین و در فصل زمستان، لاستیک‌ها ممکن است سفت و سخت شوند. این موضوع می‌تواند منجر به کاهش سطح تماس مؤثر با جاده و درنتیجه کاهش کنترل و استحکام روی جاده شود. همچنین، در دماهای بسیار پایین، لاستیک‌ها ممکن است ترک بردارند.
۳. تأثیر تغییرات ناگهانی دما بر لاستیک خودرو
تغییرات ناگهانی دما از گرم به سرد یا بالعکس، می‌تواند باعث تغییراتی سریع در فشار باد داخل لاستیک‌ها شود و روی کنترل خودرو تأثیر منفی بگذارد.
سخن آخر
در این مطلب سعی کردیم مزایا و معایب باد نیتروژن و همچنین تفاوت‌‌های آن با باد معمولی را بررسی کنیم. درنهایت، این شمایید که با در نظر گرفتن عواملی مثل شرایط رانندگی، نیازهای خودرو، هزینه‌ها و … تصمیم می‌گیرید از گاز نیتروژن استفاده کنید یا گاز معمولی.